پایدارسازی نام صعوه جنگلی با حذف واژه باغی

پایدارسازی نام صعوۀ جنگلی با حذف واژۀ باغی

Stabilization of Persian name of Dunnock

 

یکی از گونه‌های پرندگان ایران «صعوۀ جنگلی (باغی)» با نام انگلیسی Dunnock و نام علمی Prunella modularis است. نام فارسی این گونه ابتدا به شکل «صعوۀ باغی» بود که با نام انگلیسی این گونه یعنی Hedge Sparrow همخوانی داشت (جرویس رید، 1337). سپس به شکل «صعوۀ جنگلی» و نام انگلیسی Dunnock در کتاب پرندگان ایران آمد (اسکات و همکاران 1354) و در کتاب‌های پرندگان ایران نیز به همین شکل پیروی شد (فیروز 1379) ولی در ادهمی (1384) و اسکات و ادهمی (2006)، همان نام نخست یعنی «صعوۀ باغی» و در کتاب منصوری (1379) نیز به کار رفت. به هر روی، در کتاب پسین، دوباره نام صعوۀ جنگلی اولویت داده شد (منصوری 1387، 1393، کابلی و همکاران 1395، مبصر 1395، خالقی‌زاده و همکاران 1396)، اگرچه برخی از آنها نام صعوۀ باغی را نیز به عنوان نام دروم در درون پرانتز آوردند (منصوری 1387، 1393، مبصر 1395، خالقی‌زاده و همکاران 1396).

 

یادآوری می‌شود که برای اشاره به نوع زیستگاه طبیعی برای این گونه، کاربرد واژۀ "جنگلی" نسبت به کاربرد واژۀ «باغی» در اولویت است و از دیدگاه حفاظتی دارای جایگاه بهتری است. اکنون با توجه به رواج بیشتر نام «صعوۀ جنگلی»، گویا زمان آن رسیده است که می‌توان واژۀ «باغی» را از نام فارسی رسمی این گونه حذف کرد. بر این اساس، ازین پس در فهرست‌های پرندگان ایران، نام فارسی این گونه به شکل زیر نوشته خواهد شد.

 

صعوۀ جنگلی

Dunnock

Prunella modularis

 

-----

منابع

ادهمی، علی (۱۳۸۴). دانشنامه پرندگان. بنیاد دانشنامۀ بزرگ فارسی، ۲۲۹ ص.

اسکات، درک، علی ادهمی میرحسینی و حسین مروج همدانی (1354). پرندگان ایران. سازمان حفاظت محیط زیست، 404 ص.

فیروز، اسکندر (۱۳۷۹). مهره‌داران ایران. مرکز نشر دانشگاهی، ۴۹۱ ص.

کابلی، محمد، منصور علی آبادیان، محمد توحیدی‌فر، علیرضا هاشمی، سید بابک موسوی و کیس رزلار (1395). اطلس پرندگان ایران. سازمان حفاظت محیط زیست، 620 ص.

مبصر، فرید (1395). راهنمای میدانی پرندگان ایران. انتشار شخصی، 255 ص.

منصوری، جمشید (1379). راهنمای پرندگان ایران. نشر ذهن‌آویز، 490 ص.

منصوری، جمشید (1387). راهنمای پرندگان ایران. نشر فرزانه، 513 ص.

منصوری، جمشید (1392). راهنمای پرندگان ایران. نشر فرزانه، 517 ص.

Khaleghizadeh A., Roselaar C., Scott D.A. Tohidifar M., Mlikovsky J., Blair M. & Kvartalnov P. (2017). Birds of Iran: Annotated checklist of the bird species and subspecies. Iran-Shenasi Publishing, 474 pp.

Scott, D. & Adhami A. (2006). An updated checklist of the Birds of Iran. Podoces, 1(1/2): 1-16

 

*****